Báo cáo tại buổi làm việc, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành Nguyễn Nguyên cho biết, bây giờ trong lĩnh vực Xuất bản, cả nước có 57 nhà xuất bản thuộc 53 cơ quan chủ quản. Trong đó, có 15 nhà xuất bản hoạt động theo loại hình doanh nghiệp và 42 đơn vị sự nghiệp công lập.
Lĩnh vực In, năm 2024, cả nước có 2.771 cơ sở in được cấp giấy phép hoạt động, trong đó các cơ sở in quốc gia chiếm 50,6% còn lại là các cơ sở in tư nhân giao hội ở thành phố Hồ Chí Minh.
Thứ trưởng Phan Tâm làm việc với Cục Xuất bản, In và Phát hành
Lĩnh vực Phát hành, theo thống kê và báo cáo của các Sở Thông tin và Truyền thông, cả nước hiện có 2.011 cơ sở phát hành sách, trong đó có 508 cơ sở kinh doanh xuất bản phẩm là doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập; 1.477 nhà sách, hộ kinh doanh; 26 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh nhập khẩu xuất bản phẩm và gần 13.500 điểm phát hành xuất bản phẩm; có 21 đơn vị được cấp Giấy xác nhận hoạt động phát hành xuất bản phẩm điện tử.
Về mạng lưới phát hành xuất bản phẩm, hiện có 03 Đường Sách, Phố sách tại các thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Tháp; hệ thống Fahasa hiện có 120 nhà sách trên toàn quốc, góp phần mở rộng thị trường và tăng doanh thu cho đơn vị. Một số nhà xuất bản xây dựng nền tảng riêng cho sách số, trong khi nhiều đơn vị phối hợp với Waka, Fonos… để phát hành sách điện tử, sách nói.
Về hoạt động của các nhà xuất bản trực thuộc Bộ VHTTDL, hiện có 04 nhà xuất bản gồm: Nhà xuất bản Văn hóa Dân tộc; Nhà xuất bản Thế giới; Nhà xuất bản Thể thao và Du lịch; Nhà xuất bản Văn học. Các nhà xuất bản trực thuộc Bộ đều hoạt động theo mô hình Doanh nghiệp Doanh nghiệp TNHH 100% vốn Nhà nước.
Trên cơ sở thi hành sắp xếp tinh gọn bộ máy của các cơ quan chủ quản theo ý thức Nghị quyết số 18-NQ/TW, Cục trưởng Nguyễn Nguyên cũng cho biết, ngành xuất bản đã và đang có nhiều biến động mạnh. Chi tiết, một số nhà xuất bản đã thi hành việc dừng hoạt động, chuyển chức năng, nhiệm vụ; một số nhà xuất bản dự liệu phương án sắp xếp, thống nhất.
Bên cạnh những thuận lợi là sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo Bộ TT&TT và nay là lãnh đạo Bộ VHTTDL, Cục trưởng Nguyễn Nguyên cũng nêu bật những khó khăn, vướng mắc của ngành xuất bản do quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy các Bộ. Nhiều kế hoạch, hoạt động đã bị gián đoạn.
Để các hoạt động của ngành xuất bản không bị gián đoạn, Cục trưởng Nguyễn Nguyên đề xuất, kiến nghị trình lãnh đạo Bộ VHTTDL Ban hành lại Kế hoạch, Ban chỉ đạo và Tổ biên tập Lập đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật Xuất bản; ban hành Kế hoạch tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ Tư trên toàn quốc để triển khai đến các địa phương.
Ngoài ra, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ TT&TT đã chủ trì, kết hợp với các cơ quan liên quan xây dựng Đề án Giải thưởng sách Quốc gia ban hành Quyết định, Điều lệ và Quy chế hoạt động của Giải thưởng sách Quốc gia và chủ trì tổ chức Giải thưởng Sách quốc gia hằng năm. Hiện nhiệm vụ này phải có sự chuyển giao và phê duyệt của Bộ VHTTDL.
Về cơ cấu nguồn nhân lực, Cục trưởng Nguyễn Nguyên cũng đề xuất Bộ VHTTDL bổ sung nhân sự để đủ biên chế được giao. Đặc biệt là trong những năm bây giờ, nhiều nhiệm vụ khó, nhiệm vụ mới như chuyển đổi số ngành, vấn đề tăng trưởng kinh tế ngành, quản trị, triển khai các dự án đầu tư công, tổ chức các sự kiện lớn của ngành… Phải có lớp cán bộ kế cận vững vàng để tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, không làm thúc đẩy đến hoạt động của Cục cũng như việc triển khai các nhiệm vụ của ngành.
Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành Nguyễn Nguyên báo cáo tại buổi làm việc
Kết luận tại buổi làm việc, Thứ trưởng Phan Tâm cho biết, trong bối cảnh Chính phủ có nhiều đổi mới, cả về tổ chức và hình thức, cách thức hoạt động, thể hiện mạnh mẽ ý thức của một Chính phủ kiến tạo tăng trưởng, góp phần quan trọng bảo đảm, thúc đẩy sự tăng trưởng tổ quốc trên tất cả các lĩnh vực, Bộ VHTTDL trên ý thức chủ động, tích cực, giao hội hơn vào quản lý, điều hành vĩ mô; tháo gỡ rào cản; phục vụ, trợ giúp tăng trưởng ngành. Thứ trưởng đánh giá cao những cố gắng mà ngành xuất bản đã làm được trong thời gian qua.
Theo Thứ trưởng, xuất bản không chỉ là hoạt động kinh tế mà còn là hoạt động văn hóa, góp phần xây dựng nền tảng tư tưởng, truyền bá tri thức và bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc. Xuất bản là 1 trong 12 ngành công nghiệp văn hóa quan trọng, có tiềm năng tăng trưởng lớn; hội tụ đầy đủ các yếu tố của một ngành công nghiệp văn hóa: sáng tạo, công nghệ, thị trường. Vì vậy, Thứ trưởng đề nghị, Cục cần chủ động rà soát những khó khăn, vướng mắc, đề xuất biện pháp trình lãnh đạo Bộ để lĩnh vực xuất bản tham dự hiệu quả vào công nghiệp văn hóa.
Đồng thời, khẩn trương hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Xuất bản để trình lãnh đạo Bộ xem xét; với ý thức bảo đảm tiến độ, để công việc không bị ngắt quãng mà luôn phát huy hiệu quả, hoàn thành tốt nhiệm vụ./.
